KHÁT VỌNG NON SÔNG

Ngành hàng không của Việt Nam hiện nay có 6 hãng hàng không cùng tham gia (Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways, Jetta Pacific, Viettravel Airlines và Vasco) góp phần xây dựng một thị trường hàng không có sức cạnh tranh cao. Tốc độ tăng trưởng của thị trường trong những năm tiếp tục được duy trì ở mức hai con số với mức độ tăng trưởng cao. Theo Cục Hàng không Việt Nam, năm 2022 thị trường vận tải hàng không đạt khoảng 55 triệu khách, tăng 3,7 lần so năm 2021.
Kế hoạch năm 2023, Ngành vận tải hàng không đạt xấp xỉ 76,3 triệu khách và 1,1 triệu tấn hàng hóa, tăng trưởng 38% và dự báo đến 2025, thị trường hàng không của Việt Nam sẽ có vào khoảng 150 - 180 triệu hành khách.

Các hãng hàng không Việt Nam đang khai thác 66 đường bay kết nối Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng với 19 cảng hàng không địa phương khác với trên 650 chuyến bay mỗi ngày. Cùng với đó, thị trường vận chuyển hàng không quốc tế đang phục hồi với sự tham gia khai thác trở lại của nhiều hãng hàng không quốc tế, tăng gần 5 lần so với cùng kỳ năm 2022. Hiện đã có 52 hãng hàng không nước ngoài và 5 hãng hàng không Việt Nam khai thác thị trường quốc tế với 143 đường bay kết nối 29 quốc gia vùng lãnh thổ là ở Bắc Mỹ, Châu Âu, Trung Đông, Châu Á và Châu Phi tới Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Cam Ranh, Phú Quốc, Đà Lạt...

“Siêu sân bay” Long Thành được kỳ vọng không chỉ thay thế vai trò, vị trí của Sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM), mà còn cạnh tranh với sân bay Changi (Singapore), hay sân bay Suvarnabhumi (Thái Lan) trong tương lai. Lộ trình thực hiện dự án này sẽ kéo dài hơn 3 thập kỷ, tương ứng 3 giai đoạn, để đáp ứng mục tiêu đón 100 triệu lượt hành khách vào năm 2050. Trong đó, giai đoạn đầu dự kiến hoàn thành năm 2025, với công suất 25 triệu lượt hành khách/năm.

Sân bay quốc tế Long Thành nhận mức đầu tư lớn, được xem là động lực phát triển cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước. Với tổng diện tích đất 25.000 ha, riêng cảng có diện tích 5.000 ha, dự án sân bay quốc tế Long Thành được quy hoạch đồng bộ về hạ tầng, dịch vụ và tiện ích phụ trợ, trở thành cửa ngõ giao thương quan trọng góp phần thúc đẩy kinh tế quốc gia và khu vực.

Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 là dự án hạ tầng quan trọng đặc biệt cấp quốc gia với tổng mức đầu tư lên tới gần 110.000 tỷ đồng, tương đương gần 4,7 tỷ USD. Dự án không chỉ “chia lửa” cho sân bay Tân Sơn Nhất, mà mấu chốt là kỳ vọng hình thành một hub trung chuyển có quy mô tầm cỡ, đưa Việt Nam thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ hàng không quốc tế...

Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành được chia làm 3 giai đoạn, tổng vốn đầu tư hơn 16 tỷ USD (hơn 336.000 tỷ đồng).

Giai đoạn I có vốn đầu tư hơn 5,4 tỷ USD, đầu tư xây dựng một đường cất, hạ cánh; một nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu lượt hành khách/năm; nhà ga hàng hóa 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm; thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác chậm nhất là năm 2025.

Giai đoạn II của Dự án sẽ tiếp tục đầu tư xây dựng thêm một đường cất, hạ cánh cấu hình mở và một nhà ga hành khách để đạt công suất 50 triệu lượt khách/năm, 1,5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Giai đoạn III hoàn thành các hạng mục để đạt công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Cảng hàng không quốc tế Long Thành khi hoàn thành sẽ đạt cấp 4F (theo phân cấp của ICAO) và là sân bay hiện đại nhất Việt Nam với mức độ tự động gần như hoàn toàn, mục tiêu hướng tới thành trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế cạnh tranh với các nước trong khu vực.

Trong hơn ba mươi năm đổi mới, ngành Hàng Không Việt Nam là một trong những lĩnh vực đi đầu, đại diện cho ngành giao thông vận tải và đất nước hội nhập quốc tế mạnh mẽ và đã đạt nhiều thành tựu nổi bật. Sự phát triển của ngành hàng không đã góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển, mở rộng giao thương quốc tế, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, giúp Việt Nam trở thành một điểm đến du lịch hấp dẫn trong con mắt bạn bè quốc tế.

Thị trường vận tải hàng không Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc, với tốc độ tăng trưởng liên tục đạt mức 2 con số, trung bình 15,8 %/năm, có sự cạnh tranh và mang lại nhiều lợi ích cho hành khách cả về cơ hội đi lại, giá cả, chất lượng dịch vụ. Đi đôi với tăng trưởng, việc đảm bảo an ninh an toàn được giữ vững.

Đến 2050, hình thành 02 trung tâm vận tải hàng không đầu mối trung chuyển quốc tế ngang tầm khu vực, tổng sản lượng hành khách thông qua các cảng hàng không khoảng 275,9 triệu hành khách (chiếm 1,5-2% thị phần vận tải giao thông và chiếm 3-4% tổng sản lượng vận tải hành khách liên tỉnh). Tổng sản lượng hàng hóa thông qua các cảng hàng không khoảng 4,1 triệu tấn (chiếm 0,05-0,1% thị phần vận tải giao thông).

Huy động nguồn vốn đầu tư phát triển hệ thống cảng hàng không toàn quốc giai đoạn 2020 - 2030 ước tính 365.100 tỷ đồng (tương đương 15,7 tỷ USD); giai đoạn 2030 - 2050 là khoảng 866.360 tỷ đồng (tương đương 37,3 tỷ USD) từ Vốn vay ODA; nguồn vốn ngân sách Nhà nước; vốn vay thương mại; vốn xã hội hóa PPP...

Ưu tiên tập trung đầu tư một số cảng hàng không lớn, đóng vai trò đầu mối tại vùng thủ đô Hà Nội (Cảng hàng không quốc tế Nội Bài đầu tư nhà ga T3 và xây dựng đường băng thứ ba để đạt công suất 60 triệu hành khách) và vùng Thành phố Hồ Chí Minh (Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất xây dựng nhà ga T3 để nâng công suất toàn cảng lên 50 triệu khách năm và Long Thành giai đoạn 1, công suất 25 triệu khách/năm, tổng vốn đầu tư gần 5 tỷ USD). Mở rộng sân bay Đà Nẵng và Cam Ranh đạt công suất lên 25 triệu khách/năm, tổng vốn đầu tư các dự án này ước tính trên 5 tỷ USD.

Tầm nhìn đến 2050, hình thành 02 trung tâm vận tải hàng không đầu mối trung chuyển quốc tế ngang tầm khu vực tại vùng Thủ đô Hà Nội và vùng Thành phố Hồ Chí Minh. Nâng cấp, khai thác có hiệu quả các cảng hiện hữu và đầu tư cảng hàng không mới tại các vùng trung tâm kinh tế đáp ứng khoảng 294,5 triệu hành khách. Phấn đấu khoảng 97% dân số có thể tiếp cận tới cảng hàng không trong phạm vi 100km, đảm bảo nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.